کربلا مقدس ترین شهر عراق پس از نجف اشرف کربلا است
تاریخ این شهر در دوران اسلامى از هنگام شهادت امام حسین علیه السلام آغاز مى شود و از آن هنگام تاکنون همواره مورد توجه شیعیان و مؤمنان بوده است.
مهمترین زیارتگاه هاى کربلا عبارتند از :
1- حرم امام حسین علیه السلام
در داخل حرم علاوه بر مرقد شریف امام حسین (ع) ، مزار حضرت علی اکبر(ع) در پایین پای امام حسین(ع) که همین امر باعث شش گوشه شدن ضریح شده است ، مزار حضرت علی اصغر (ع) ، شهدای کربلا در پایین پای حضرت علی اکبر(ع) ، حبیب بن مظاهر در ضلع جنوبی حرم و مزار ابراهیم مجاب در شمال غربی حرم قرار دارند.
قتلگاه، جایگاهى است در نزدیکى آرامگاه حبیب بن مظاهر که بنا بر گفته روایات ، امام حسین علیه السلام در آنجا به شهادت رسید و بعدها به جایگاه کنونى منتقل شد و دفن گردیده اند.
در داخل حرم ، همچنین قبور عده ای از علما و دیگر رجال مشهور ایران همچون امیرکبیر، قرار دارد.
اولین بنا و نشانه‌های حرم امام حسین(ع) توسط بنی اسد و سپس مختار ایجاد شد اگرچه بارها آثار حرم امام حسین(ع) توسط بنی امیه و بنی عباس و سایر حکومت های ضدشیعی از بین رفت.
آل بویه را می توان به عنوان اولین سازندگان اصلی حرم امام حسین(ع) و ائمه نام برد. پس از آنها صفویان نیز در عمران این بارگاه نقش مؤثری داشتند.
2-تلّ زینبیه
در فاصله 20 مترى از سمت غرب صحن مطهر،تپه اى به ارتفاع 5 متر وجود دارد که امروزه بر روى آن اتاقى ساخته شده است،این تپه به نام«تلّ زینبیه» یا تپه ی حضرت زینب علیها السلام مشهور است و بنا به نقل مورخان،تپه اى بوده است که در روز عاشورا حضرت زینب بر روى آن مى رفته و از سیر وقایع جنگ آگاهى مى یافته اند.
3-حرم حضرت ابو الفضل العباس علیه السلام
این حرم در فاصله 350 مترى شمال شرقى حرم امام حسین علیه السلام قرار گرفته .ساختمان داراى گنبدى طلایى است و گرداگرد قبر مطهر را چهار رواق و صحن وسیع به همراه ایوان زیبا در بر گرفته است.
4-آرامگاه حبیب بن مظاهر اسدى
او یکى از شهداى روز عاشورا است که در سن 80 سالگى به یاری امام حسین علیه السلام شتافت و شهید گردید و در فاصله 10 مترى از ضریح مطهر و در رواق جنوب غربى مدفون است و داراى ضریح کوچکى است.
5-آرامگاه سید ابراهیم مجاب
وى امام زاده ای والا مقام و عظیم الشأن از نوادگان امام موسى بن جعفر علیه السلام است. این آرامگاه در رواق حرم مطهر و در گوشه شمال غربى آن است.
6-خیمه گاه
در جنوب صحن مطهر امام حسین علیه السلام و در فاصله 250 مترى واقع است و بنا به نقل مورخان،این مکان محل بر افراشته شدن خیمه ها و چادرهاى سید الشهدا علیه السلام و یاران آن حضرت بوده است.
7-مقام حضرت مهدى علیه السلام
در حاشیه نهر معروف به نهر حسینی ، جایگاهى است منسوب به امام زمان علیه السلام که مردم در آن به نماز مى پردازند.
8-حُر
شهرکى است در جنوب غربى کربلا در فاصله 9 کیلو مترى از شهر که محل دفن حُر بن یزید ریاحى از شهدای واقعه کربلا است. بر مزار این شهید والا مقام ، بارگاه و حرم باشکوهی بنا شده است.
9-آرامگاه طفلان مسلم
این آرامگاه در راه کربلا-بغداد و در حومه شهر مُسیب قرار دارد. این دو کودک به نام هاى محمد و ابراهیم،فرزندان حضرت مسلم ابن عقیل هستند که پس از شهادت پدرشان به شهادت رسیدند.
